|
 To święto mające długą tradycję w Polsce, obchodzone co roku w nocy z 29 na 30 listopada. Niegdyś wieczór andrzejkowy przeznaczony był tylko dla niezamężnych dziewcząt, gdyż panny które marzyły o wyjściu za mąż wróżyły.
Wróżby te dotyczyły oczywiście przyszłego męża, tego jak będzie wyglądał, skąd pochodził i jak się nazywał. Dla mężczyzn odpowiednikiem Andrzejek były Katarzynki. W dzisiejszych czasach poważne wróżby przekształciły się w niezobowiązującą zabawę gromadzącą ludzi obojga płci.
Andrzejki były dawniej ostatnim momentem na zabawę, tuż przed adwentem. Kończyły zwykły okres w kalendarzu liturgicznym, bo pierwsza niedziela po Andrzejkach to właśnie pierwsza niedziela adwentu. Teraz, gdy adwent jest postrzegany jako czas radosnego oczekiwania na Boże Narodzenie, to zabawa w czasie jego trwania nie jest zakazana.
Andrzejkowy zwyczaj wróżenia przywędrował do polski z zachodniej Europy około XVI w. i szybko stał się popularny w kręgach wiejskich. Ten zwyczaj pozwalał ludziom oderwać się od szarej rzeczywistości.
A oto kilka wróżb andrzejkowych:
Do jednych z najpopularniejszych wróżb andrzejkowych należy lanie wosku na zimną wodę przez ucho od klucza i wróżenie z kształtu zastygłej masy lub rzucanego przez nią cienia sylwetki przyszłego wielbiciela. Ważne, żeby do wróżby wziąć miskę, która nie była wykorzystywana wcześniej do niczego innego. Przed każdym laniem wosku należy wymienić wodę na nową.
 Drugą, równie popularną wróżbą andrzejkową jest układanie butów uczestników zabawy od ściany do progu. But panny, który pierwszy przekroczy próg wskaże która jako pierwsza wyjdzie za mąż. Jeśli w zabawie biorą udział mężczyźni but, który pierwszy przekroczy próg będzie należał do tego który pierwszy ożeni się.
Nie mniej popularna jest wróżba andrzejkowa, do której wykonania trzeba mieć: listek, obrączkę, wstążkę różaniec i czepek. Po losowaniu, uczestnicy zabawy będą znali swoją przyszłość. Listek będzie oznaczał staropanieństwo, obrączka lub wstążka z czepka - bliski ślub, różaniec - stan zakonny
Wróżby andrzejkowe, które nie zachowały się do dzisiejszych czasów:
Panny rzucały psu kulki z ciasta oznaczające wybranych chłopców i czekały, którą zje jako pierwszą, wówczas wiedziały, komu są przeznaczone.
Uczestnicy zabawy wypisywali na jednej kartce imiona dziewczyn, na drugiej imiona chłopców. Następnie dziewczyny przekuwały z czystej strony kartkę z imionami chłopców tak, aby ich nie widzieć, a chłopcy przekuwali kartkę z imionami dziewczyn. Imię na które się trafiło oznaczało imię przyszłej małżonki lub męża. W dzisiejszych czasach wróżba została zmodyfikowana i polega na losowaniu kartek z imionami.
Panie kładły na ławie placki posmarowane tłuszczem i sprowadzały psa. Z przejęciem patrzyły, który placek zostanie wybrany przez pupila. Ta dziewczyna, której placek został najpierw zjedzony jako pierwsza miała wyjść za mąż. |
